Հայ նշանավոր պատմաբան,գրող Լեոն (Առաքել Բաբախանյանը) ծնվել է 1860թ-ին.,Շուշիում:Սովորել է Շուշվա թեմական և քաղաքային դպրոցներում:Հետագայում զբաղվել է ինքնակրթությամբ և համառ աշխատանքի շնորհիվ ձեռք է բերել խորը գիտելիքներ

Լեոն երբեք չի պատկանել որևէ քաղաքական կուսակցության և գործել է որպես ազգասեր,մտավորական ու հասարակական գործիչ:

1924թ-ին Խորհրդային Հայաստանի կառավարությունը Լեոյին հրավիրել է աշխատանքի Երևանի պետական համալսարանում որպես պատմության դասախոս,ուր և ստացել է պրոֆեսորի կոչում:

Լեոն Րաֆֆու և Գրիգոր Արծրունու հայրենասիրական գաղափարական շարունակողն էր XX դարի սկզբին;

Լեոն առաջինն էր,որ շարադրեց հայ ժողովրդի պատմությունը սկսած հնագույն ժամանակներից մինչև 19-րդ դար:

                                                            Հատված Լեոյի <<Շուշիի մասին>> Լեոյի տեղեկությունից

1820-1920 թթ. ժամանակահատվածը համարվում է Շուշիի ոսկե դարը:Այդ տարինբերին Շուշին եղել է Արևելյան Հայաստանի ամենանշանավոր հոգևոր-մշակութային կենտրոնը:

<<Շուշի.. Այդ քաղաքն իր ժայռոտ շրջապատի մեջ պահում է մարդկանց մի ահագին բազմության:Երջանիկ քաղաք;Այստեղ հարստություն,այստեղ ընդունակություն,այստեղ նվագածուներ և երգիչներ... Շուշվա բերդը անխորտակելի զենք է մեծ իշխանություն նվաճելու համար>>: